نحوه اعتراض شخص ثالث اصلی،طاری و اجرایی،هزینه،نمونه دادخواست - حق جو
اگر دادگاه رای یا قراری را صادر کند و از اجرا آن رای یا قرار به شخص ثالث خسارتی وارد شود، شخص ثالث می تواند به آن رای یا قرار اعتراض کند.
شخص ثالث می تواند نسبت به آرا صادره از دادگاه های عمومی، انقلاب و تجدید نظر چه به صورت حضوری چه به صورت غیابی صادر شده باشند، اعتراض نماید.
اعتراض شخص ثالث به دو صورت اعتراض اصلی و اعتراض طاری قابل طرح است.
اعتراض اصلی
زمانی که دادگاه اقدام به صدور رای در مورد مسئله ای می کند، ممکن است شخص ثالثی از اجرا آن حکم متضرر شود، در این صورت شخص ثالث می تواند اعتراض خود را نسبت به حکم صادره مطرح کند.
شخص ثالث باید اعتراض خود را از طریق اقامه دادخواست مطرح کند. خواندگان دعوا اعتراض ثالث، محکوم له و محکوم علیه دعوا اولیه می باشند.
این دادخواست باید در دادگاه صادر کننده رای اقامه شود. به عبارت دیگر اگر رای از دادگاه بدوی صادر شده و نسبت به آن درخواست تجدید نظرخواهی نشده باشد، دادخواست اعتراض ثالث باید در دادگاه بدوی مطرح شود. اما اگر نسبت به رای بدوی درخواست تجدید نظر خواهی شده باشد باید دادخواست اعتراض در دادگاه تجدید نظرخواهی مطرح شود. همچنین دادخواست اعتراض ثالث در مورد دعوایی که نسبت به آن فرجام خواهی شده است در دیوان عالی کشور مطرح می شود.
اعتراض ثالث طاری
گاهی در جلسه رسیدگی دادگاه یکی از طرفین به رای یا قرار صادره از دادگاه دیگری، به عنوان یکی از دلایل ابرازی خود اشاره می کند. در این زمان طرف مقابل دعوا می تواند نسبت به این رای اعتراض کند، به این اعتراض، اعتراض ثالث طاری گویند.
به عبارت دیگر در اعتراض ثالث طاری، شخص به رایی اعتراض می کند که سابقا در دعوا بین دو نفر دیگر توسط دادگاه صادر شده است و یکی از این دو نفر به رای صادره دادگاه سابق در دادگاه جدید استناد کرده است.
در اعتراض ثالث طاری، شخص ثالث اعتراض خود را در همان دادگاهی که به آن رای استناد شده است بدون دادخواست و رعایت تشریفات مطرح می کند و آن دادگاه وظیفه دارد به اعتراض مطرح شده رسیدگی نماید.
دادگاه رسیدگی کننده اگر رای مربوط به اعتراض ثالث را در حکم خود موثر بداند، رسیدگی به دعوا را تا صدور حکم مربوط به درخواست اعتراض ثالث به تاخیر می اندازد.
هزینه دادرسی اعتراض شخص ثالث
هزینه اعتراض شخص ثالث به اجرا احکام مدنی 200 هزار ریال می باشد.
هزینه دادرسی اعتراض شخص ثالث در دعاوی مالی 5.50% محکوم به دعوا اصلی می باشد.
اعتراض ثالث اجرایی
هر گاه دادگاه مال منقول، غیر منقول یا وجه نقدی را توقیف کند و سپس شخص ثالثی با استناد به سند رسمی یا حکم قطعی ادعای مالکیت اموال توقیف شده را مطرح نماید. در حالیکه تاریخ سند رسمی و حکم قطعی استنادی او، مقدم بر تاریخ توقف این اموال باشد، اموال توقیف شده رفع توقیف می شوند.
اما اگر شخص ثالث برای اثبات ادعا خود سند رسمی یا حکم قطعی نداشته یا تاریخ سند و حکم او مقدم بر توقیف نباشد باید به دادگاه رجوع کرده و دادخواست اعتراض ثالث اجرایی را مطرح کند.
این درخواست باید در دادگاهی مطرح شود که اقدام به اجرا حکم کرده است.
اعتراض ثالث در امور کیفری
در پرونده های کیفری اعتراض ثالث به حکم دادگاه موضوعیت ندارد اما اگر دادگاه رایی مبنی بر توقیف مال محکوم علیه به سود محکوم له صادر کند، شخص ثالثی که نسبت به این توقیف مال اعتراض دارد می تواند اعتراض خود را در دادگاهی که رای را اجرا می کند، مطرح نماید. (اعتراض ثالث اجرایی)
اما اگر در دادگاه کیفری رایی مبنی بر رد مال معین به محکوم له مطرح شود، هیچ شخص ثالثی نمی تواند به این رای هیچگونه اعتراضی کند.
تعریف خسارت تاخیر تادیه،شرایط،مبدا و چگونگی محاسیه آن - حق جو
خسارت تاخیر تادیه چیست؟
اگر شخصی تعهد خود را در زمان مقرر انجام ندهد و به علت عدم انجام این تعهد به طرف مقابل (متعهد له) خسارت وارد شود، متعهد باید علاوه بر انجام تعهد، این خسارت را نیز جبران کند.
در صورتی که موضوع تعهد وجه رایج باشد این خسارت، خسارت تاخیر تادیه نامیده می شود. اما اگر موضوع تعهد انجام کار باشد این خسارت، خسارت عدم انجام تعهد یا خسارت تاخیر در انجام تعهد نامیده می شود.
شرایط دریافت خسارت تاخیر تادیه
موضوع تعهد باید وجه رایج مملکت باشد.
طلبکار (متعهدله) موضوع طلب را مطالبه کرده باشد. برای این منظور بهتر است طلبکار با اظهار نامه رسمی موضوع طلب را مطالبه کند.
شخص متعهد توانایی مالی پرداخت طلب را داشته اما از پرداخت آن خودداری کند.
ارزش پول از موعد انجام تعهد تا زمان پرداخت تغییر فاحشی کرده باشد.
مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه
ممکن است طرفین در مورد خسارت تاخیر تادیه توافقی کرده باشند که در این صورت برای تعیین خسارت تاخیر تادیه و مبدا محاسبه آن به توافق طرفین رجوع خواهد شد، اعم از این که توافق خود را ضمن عقد نوشته باشند یا به صورت شفاهی توافق کرده باشند.
اما زمانی که طرفین مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه را معین نکرده باشند، مبدا محاسبه ممکن است موعد انجام تعهد یا موعد مطالبه طلبکار تعیین شود.
در اکثر موارد محاکم مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه را زمان مطالبه طلبکار در نظر می گیرند و میزان خسارت تاخیر تادیه را از زمان مطالبه طلبکار تا زمان صدور حکم تعیین می کنند. پس بهتر است طلبکاران، طلب خود را به صورت رسمی با ارسال اظهارنامه مطالبه کنند.
البته در مورد مهریه (خسارت مهریه عندالمطالبه از زمان عقد نکاح محاسبه می شود.)، چک و اسناد لازم الاجرا مثل طلبی که برای آن وثیقه وجود دارد، خسارت تاخیر تادیه از زمان سررسید محاسبه می شود.
تفاوت خسارت تاخیر تادیه با وجه التزام و خسارت تاخیر در انجام تعهد
همانطور که در بالا توضیح داده شد در صورتی که شخصی متعهد به پرداخت وجه رایجی باشد و با وجود مطالبه طلبکار و داشتن توانایی مالی از پرداخت تعهد خود خودداری کند، باید مبلغی را به عنوان خسارت تاخیر تادیه بپردازد که این مبلغ از زمان مطالبه طلبکار محاسبه می شود.
اما گاهی در ضمن قرارداد طرفین مبلغی را به عنوان وجه التزام مشخص می کنند به این صورت که اگر متعهد تعهد خود را انجام ندهد، باید در ازای عدم انجام تعهد این مبلغ را بپردازد.
خسارت تاخیر در انجام تعهد بر خلاف خسارت تاخیر تادیه،خسارتی است که طرفین ضمن قرارداد بر آن توافق می کنند تا در صورت تاخیر متعهد در انجام تعهد، آن مبلغ توسط متعهد پرداخت شود. اما خسارت تاخیر تادیه خسارتی است که اگر طرفین بر آن توافقی نکرده باشند طبق قانون قابل محاسبه و مطالبه است.
خسارت تاخیر در انجام تعهد معمولا در قراردادهایی که موضوع آنها کار یا انجام عملی است مورد توافق قرار می گیرد در حالیکه خسارت تاخیر تادیه در قراردادهایی که موضوع آنها تادیه وجه رایج است، پرداخت می شود.
چگونگی تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه،هزینه،مدارک - حق جو
طبق قانون ثبت احوال کسانی که نام آنها با جنسیتشان نا مناسببوده و کسانی که نامشان موجب هتک حیثیت و مقدسات اسلامی، مستهجن و زننده، معرف صفات مذموم و معارض با ارزش های اسلامی، عناوین کشوری یا لشکری باشد. همچنین کسانی که در بین مردم با نام دیگری به غیر از نام موجود در شناسنامه شان شناخته می شوند، می توانند با رجوع به اداره ثبت احوال درخواست تغیر نام شناسنامه شان را مطرح کنند.
شرایط تغییر نام کوچک
شخص باید 18 سال به بالا باشد.
افرارد زیر 18 سال در صورتی که حکم رشد داشته باشند.
پدر یا جد پدری برای تغییر نام فرزندی که کمتر از 18 سال سن دارد.
سرپرست محجور با ارائه مدارک سرپرستی.
مدارک لازم برای تغییر نام
اصل شناسنامه و دو برگ کپی
تکمیل فرم درخواست تغییر نام
هزینه تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه
هزینه تغییر نام خانوادگی 50 هزار تومان و هزینه تغییر نام کوچک 100 هزار تومان می باشد. 10 هزار تومان نیز باید به هیئت حل اختلاف پرداخت شود.
شرایط تغییر نام های مذهبی
کسانی که نام آنها از نام های مذهبی انتخاب شده است در صورتی می توانند نام خود را تغییر دهند که نام مذهبی دیگری را برای خود انتخاب کنند و البته باید نام مذهبی انتخاب شده از نام فعلیشان فراوان تر باشد.
در واقع برای تغییر نام های مذهبی به فراوانی نام ها توجه می شود و اگر نام انتخاب شده از نام فعلی شخص فراوان تر باشد، شخص می تواند نام خود را تغییر دهد.
مثلا نام محمد، زهرا، فاطمه و علی به علت مذهبی و فراوانی غیر قابل تغییر هستند.
اما کسانی که نام های عربی دیگری به غیر از نام های مذهبی دارند می توانند به راحتی نام خود را به اسامی مذهبی یا فارسی تغییر دهند. برای تغییر نام های عربی مثل کبری، صغری، مهین، اعظم و غیره به فارسی هیچ محدودیتی وجود ندارد.
شرایط تغییر نام خانوادگی در شناسنامه
- هر شخص پس از رسیدن به سن 18 سالگی می تواند یکبار نام خانوادگی خود را تغییر دهد.
- اگر در آن حوزه قضایی یک نفر داری نام خانوادگی منتخب شخص باشد، شخص متقاضی باید از او اجازه بگیرد تا بتواند از نام فامیلیش استفاده کند.
- اگر پدری نام خانوادگی اش را تغییر دهد می تواند برای تغییر نام خانوادگی فرزندان زیر 18 سالش هم درخواست دهد. فرزندان بالا 18 سال این شخص می توانند با اجازه پدر نام خانوادگی خود را تغییر دهند.
- زن می تواند بدون رعایت حق تقدم، نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی شوهر با اجازه وی تغییر دهد.
موارد تغییر نام خانوادگی
کسانی که نام خانوادگی آنها صفت یا واژه نامناسبی است.
کسانی که نام خانوادگیشان بیش از دو کلمه است.
کسانی که نام خانوادگیشان القاب، مناصب یا عناوین باشد.
کسانی که نام خانوادگیشان مغایر با ارزشهای کشور و دین اسلام باشد.
کسانی که نام خانوادگیشان کلمات خارجی باشد.
کسانی که بخواهند از نام خانوادگی هماهنگ با نام خانوادگی پدر یا جد پدری استفاده کنند.
کسانی که بخواهند از نام خانوادگی هماهنگ با نام خانوادگی شوهر مادر خود استفاده کنند.
افراد ذیل می تونند پیشوند یا پسوند فامیلی خود را حذف کنند:
افرادی که نام خانوادگی آنها ترکیبی از یک اسم و یک شغل است.
افرادی که نام خانوادگی آنها ترکیبی از یک اسم و یک محل باشد.
افرادی که نام خانوادگی آنها ترکیبی از یک اسم و نام ایل یا طایفه است.
و در نهایت افرادی که نام خانوادگی آنها ترکیبی از یک اسم و حرف، عدد یا کلمه زائد باشد.
دعوای ابطال و اصلاح شناسنامه - حق جو
شناسنامه سند هویتی ایرانیان است که توسط اداره ثبت احوال صادر می شود. از زمان تولد نوزاد تا 15 روز پدر نوزاد می تواند با گواهی ولادت معتبر به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست صدور شناسنامه نوزاد خود را مطرح کند. شناسنامه شامل اطلاعاتی از قیبل نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، شماره شناسنامه و نام پدر و مادر شخص می شود.
موارد ابطال شناسنامه
ابطال شناسنامه متوفی
بعد از فوت متوفی لازم است نزدیکان وی ظرف 10 روز از زمان فوت با همراه داشتن گواهی پزشک، بیماستان یا گورستان و حضور دو شاهد، فوت شخص را به اداره ثبت احوال اعلام و درخواست ابطال شناسنامه و صدور گواهی فوت را مطرح نمایند.
درخواست ابطال شناسنامه
اگر شخصی ادعا کند که مشخصات مندرج در شناسنامه او با مشخصات واقعی او در تعارض است می تواند از دادگاه درخواست ابطال شناسنامه قدیم و صدور شناسنامه جدید را تقاضا کند.
همچنین ممکن است شخص در این مورد ادعا کند که تاریخ تولد مندرج در شناسنامه اش کمتر یا بیشتر از تاریخ تولد واقعی او است. تمامی این ادعا ها باید با دلایل و مستندات قطعی به دادگاه ارائه شود.
دعوا اصلاح شناسنامه
هیئت حل اختلاف در اداره ثبت احوال سراسر کشور وظیفه بررسی درخواست های مردم در زمینه اصلاح یا ابطال شناسنامه را به عهده دارد. حکم صادره از این هیئت قابل اعتراض در دادگاه عمومی همان حوزه قضایی است.
هیئت حل اختلاف اداره ثبت احوال به موارد ذیل رسیدگی می کند:
- ابطال شناسنامه ایرانی اتباع خارجی
- تصحیح اشتباهات شناسنامه ای که در زمان صدور شناسنامه ایجاد شده است.
- حذف و تصحیح کلمات اضافه و غیر ضروری در شناسنامه مثل پیشوند یا پسوند اسم یا فامیل.
اصلاح تاریخ تولد شناسنامه
اگر شخص بخواهد تاریخ تولد خود را تغییر دهد با توجه به اینکه این تغییر سن به چه میزانی است باید به مرجع صالح مراجعه کند.
در صورتی که خواهان خواستار تغییر سن تا پنج سال یا کمتر از آن باشد، فارغ از کاهش یا افزایش سن باید به دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خود رجوع کند.
در صورتی که خواهان خواستار تغییر سن بیش از پنج سال باشد، فارغ از کاهش یا افزایش سن باید به کمیسیون ثبت احوال رجوع کند.
در این مورد خواهان باید با در دست داشتن اصل شناسنامه و کپی آن به همراه یک قطعه عکس جدید از خود به دبیرخانه کمیسیون تشخیص سن اداره ثبت احوال، در محل صدور شناسنامه خود مراجعه کرده و درخواست تغییر سن خود را مطرح کند.
لازم به ذکر است که درخواست تغییر سن فقط یکبار امکان پذیر بوده و با شهادت شهود و سایر دلایل محکمه پسند قابل اثبات است.
مفهوم ضمان درک و تفاوت آن با ضمان عهده و معاوضی در حقوق ایران - حق جو
ضمان درک چیست؟
در اصطلاح حقوقی ضمان درک، برای فروشنده و خریدار ایجاد مسئولیت می کند.
به عبارت دیگر در عقود معاوضی مثل عقد بیع اگر مورد معامله مستحق للغیر (متعلق به دیگری) باشد، فروشنده باید ثمن معامله را تمام و کمال به خریدار بازگرداند. خریدار نیز باید مال مورد معامله را به صاحب اصلی آن پس دهد.
اگر عقد منعقد شده بین طرفین عقد معاوضه بوده و هم ثمن، هم مبیع هر دو مال باشند. هر یک از آنها که مستحق للغیر در آیند ضمان درک برای هر دو طرف ایجاد می شود.
در عقد بیع اگر برای فروشنده خیاری وجود داشته باشد مثل آنکه ضمن عقد شرط شده باشد فروشنده تا یکماه پس از وقوع عقد می تواند عقد را فسخ کند (خیار شرط). در صورتی که در طول این یک ماه مال نزد خریدار تلف شود و فروشنده نیز خیار خود را اعمال و قرارداد را فسخ کند، خریدار باید مثل مال مورد معامله و در صورت موجود نبودن مال قیمت آن را به فروشنده برگرداند.
تفاوت ضمان عهده و ضمان درک
در ضمان درک دو طرف عقد، فروشنده و خریدار در مقابل هم مسئولیتی را به صورت قهری به عهده می گیرند و متعهد می شوند که در صورت مستحق للغیر در آمدن مبیع، ثمن و مبیع را به هم بازگردانند.
اما در ضمان عهده شخص به صورت ارادی و با خواست خود ضمانت فروشنده یا خریدار را به عهده می گیرد.
اگر ضمان عهده ثمن باشد به این معنا است که شخص ثالثی ضامن فروشنده می شود و در صورت مستحق للغیر در آمدن مبیع، ثمن خریدار را می پردازد.
ضمان عهده مبیع (مال مورد معامله) هم مثل ضمان عهده ثمن است و در اینجا ضامن متعهد می شود در صورت مستحق للغیر درآمدن مبیع، مبیع را به مالک بازگرداند.
البته ضمان عهده فقط مربوط به ضمان درک نیست بلکه مال هر عیبی داشته باشد ضامن عهده نسبت به جبران خسارت خریدار مسئول است.
تفاوت ضمان درک و ضمان معاوضی
از زمان وقوع عقد بیع تا وقتی که مال مورد معامله به خریدار تسلیم شود، فروشنده نسبت به آن مال مسئولیت دارد. به عبارت دیگر اگر از زمان وقوع عقد تا زمان تحویل مال، مال تلف شود، فروشنده نسبت به این تلف مسئولیت داشته و باید خسارت ناشی از آن را جبران کند که به آن ضمان معاوضی گویند و زمانی که فروشنده مال را در موعد مقرر به خریدار تسلیم می کند ضمان فروشنده از بین می رود.
در مواردی که خریدار به تنهایی اختیار فسخ معامله را دارد مثل خیار حیوان یا زمانی که خیار فقط به سود خریدار ایجاد شده است ضمان معاوضی همچنان به عهده فروشنده باقی می ماند. همچنین ممکن است طرفین شرط کنند در مواردی تلف مبیع همچنان به عهده فروشنده باشد. در تمام این موارد در صورت تلف مبیع، فروشنده باید ثمن معامله را به خریدار بازگرداند.
اما ضمان درک مفهومی جدا از ضمان معاوضی دارد ضمان درک در صورتی برای طرفین مسئولیت ایجاد می کند که مال مورد معامله متعلق به غیر معیوب باشد.