شناسنامه سند هویتی ایرانیان است که توسط اداره ثبت احوال صادر می شود. از زمان تولد نوزاد تا 15 روز پدر نوزاد می تواند با گواهی ولادت معتبر به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست صدور شناسنامه نوزاد خود را مطرح کند. شناسنامه شامل اطلاعاتی از قیبل نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، شماره شناسنامه و نام پدر و مادر شخص می شود.
بعد از فوت متوفی لازم است نزدیکان وی ظرف 10 روز از زمان فوت با همراه داشتن گواهی پزشک، بیماستان یا گورستان و حضور دو شاهد، فوت شخص را به اداره ثبت احوال اعلام و درخواست ابطال شناسنامه و صدور گواهی فوت را مطرح نمایند.
اگر شخصی ادعا کند که مشخصات مندرج در شناسنامه او با مشخصات واقعی او در تعارض است می تواند از دادگاه درخواست ابطال شناسنامه قدیم و صدور شناسنامه جدید را تقاضا کند.
همچنین ممکن است شخص در این مورد ادعا کند که تاریخ تولد مندرج در شناسنامه اش کمتر یا بیشتر از تاریخ تولد واقعی او است. تمامی این ادعا ها باید با دلایل و مستندات قطعی به دادگاه ارائه شود.
هیئت حل اختلاف در اداره ثبت احوال سراسر کشور وظیفه بررسی درخواست های مردم در زمینه اصلاح یا ابطال شناسنامه را به عهده دارد. حکم صادره از این هیئت قابل اعتراض در دادگاه عمومی همان حوزه قضایی است.
هیئت حل اختلاف اداره ثبت احوال به موارد ذیل رسیدگی می کند:
اگر شخص بخواهد تاریخ تولد خود را تغییر دهد با توجه به اینکه این تغییر سن به چه میزانی است باید به مرجع صالح مراجعه کند.
در صورتی که خواهان خواستار تغییر سن تا پنج سال یا کمتر از آن باشد، فارغ از کاهش یا افزایش سن باید به دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خود رجوع کند.
در صورتی که خواهان خواستار تغییر سن بیش از پنج سال باشد، فارغ از کاهش یا افزایش سن باید به کمیسیون ثبت احوال رجوع کند.
در این مورد خواهان باید با در دست داشتن اصل شناسنامه و کپی آن به همراه یک قطعه عکس جدید از خود به دبیرخانه کمیسیون تشخیص سن اداره ثبت احوال، در محل صدور شناسنامه خود مراجعه کرده و درخواست تغییر سن خود را مطرح کند.
لازم به ذکر است که درخواست تغییر سن فقط یکبار امکان پذیر بوده و با شهادت شهود و سایر دلایل محکمه پسند قابل اثبات است.