وکالت کاری، وکالت بلاعزل و تفاوت های آنها - حق جو

تعریف عقد وکالت

وکالت عقدی است که به موجب آن یک طرف نماینده دیگری برای انجام امری می شود. به عبارت دیگر ضمن عقد وکالت، وکیل برای انجام امور مشخصی نماینده موکل می شود.

وکالت هم مانند سایر عقود با توافق طرفین، ایجاب موکل و قبول وکیل منعقد می شود. به علت اینکه در زمان بروز اختلاف بتوان به قرارداد وکالت استناد کرد آن را به صورت کتبی منعقد می کنند. بهتر است قرارداد وکالت به صورت رسمی تنظیم و ثبت شود ولی اگر به صورت عادی هم تنظیم شود معتبر بوده و در این صورت یک نسخه از آن در اختیار موکل و نسخه دیگر آن در اختیار وکیل قرار می گیرد. 

تعریف وکالت کاری

وکالت کاری، وکالتی است که  به امور خارج از دادگستری و صرفا امور اداری شخص مربوط می شود، در این نوع وکالت وکیل حق نقل و انتقال اموال موکل را ندارد. مثلا وکالت برای گرفتن پایان کار ساختمانی یک نوع وکالت کاری است.

حدود اختیارات وکیل

همانطور که گفته شد وکالت عقد است و همچون سایر عقود با توافق طرفین ایجاد می شود پس برای بررسی حدود اختیارات وکیل باید به وکالت نامه رجوع کرد تا اراده و توافق مشترک طرفین در مورد حدود اختیارات وکیل مشخص شود. برای مثال فرض کنید وراث شخصی برای انجام امور انحصار وراثت، پرداخت مالیات و دریافت مفاصا حساب متوفی می خواهند شخصی  را به عنوان نماینده خود انتخاب کنند در این صورت برای جلوگیری از هرگونه سو استفاده یا اقدام خودسرانه نماینده، وراث باید در قرارداد وکالت میزان اختیارات او را صراحتا ذکر کرده و همچنین ذکر کنند که این شخص حق نقل و انتقال هیچ یک از اموال را ندارد.

تعریف عقد وکالت بلاعزل

وکالت در زمره عقود جایز قرار دارد به این معنا که هر یک از وکیل و موکل می توانند هر زمان که خواستند آن را فسخ کنند. (وکیل استعفا دهد یا موکل وکیل را عزل کند)

حال اگر عقد وکالت به صورت شرط، ضمن عقد لازمی ایجاد شود در حکم عقد لازم بوده و دیگر طرفین این عقد نمی توانند آن را فسخ کنند. مثل زمانی که ضمن عقد بیع فروشنده وکالت خریدار در پرونده کیفری را قبول می کند یا وکالت او در انجام امری اداری را می پذیرد.

ممکن است که عقد وکالت جداگانه تنظیم شود اما ضمن عقد لازمی حق عزل و استعفا از طرفین عقد وکالت گرفته شود در این صورت هم عقد وکالت، بلاعزل محسوب می شود. 

موارد پایان عقد وکالت

انجام شدن موضوع عقد وکالت

فوت، سفه یا جنون هر یک از طرفین عقد وکالت

توافق طرفین برای پایان دادن به عقد (اقاله)

عزل وکیل

استعفا وکیل

در وکالت بلا عزل طرفین فقط حق فسخ عقد را ندارند وگرنه این عقد هم مثل سایر عقود در موارد ذکر شده در بالا از بین می رود.